Gilaburu Bitkisi ve Böbrek Taşı Tedavisindeki Rolü
Böbrek taşı hastalığı, şiddetli ağrılara ve yaşam kalitesinde belirgin düşüşe neden olan yaygın bir sağlık sorunudur.
Gilaburu Bitkisinin Geleneksel Kullanımı
Anadolu’nun bazı bölgelerinde uzun yıllardır kullanılan gilaburu (Viburnum opulus), geleneksel tıpta böbreğin süpürgesi olarak anılır. Üroloji Uzmanı Dr. Tevfik Ziypak, Gilaburu'nun özellikle Kayseri çevresinde sonbaharda toplanan kırmızı meyveleriyle bilindiğini ve yöre halkının bu meyveleri fermente ederek suyunu içtiğini belirtti.
Gilaburunun İçeriği ve Etkileri
Gilaburu meyvesi, yüksek miktarda C vitamini, potasyum, malik asit, sitrik asit ve polifenoller içerir. Ayrıca, düz kasları gevşetici etkisiyle bilinen skopoletin adlı bir bileşiğe de sahiptir. Bu özellikler sayesinde gilaburunun böbrek taşı tedavisinde rol oynamasının mümkün olabileceği düşünülmektedir.
Gilaburunun Taş Düşürme Başarısı
2019 yılında 103 hastayla yapılan bir araştırmada, gilaburu ekstresi verilen grupta distal üreter taşı olan bireylerde yüzde 82 oranında taş düşürme başarısı elde edildiği görüldü. Kontrol grubunda bu oran yüzde 66 olarak belirlendi. Dr. Ziypak, ayrıca bu çalışmada taş düşürme süresinin de 14 günden 9 güne düştüğünü açıkladı.
Gilaburunun Muhtemel Etkileri ve Mekanizması
Gilaburunun taş düşürme üzerindeki etkileri, antispazmodik etkisiyle üreter kaslarını gevşeterek taşın ilerlemesini kolaylaştırması ve içerdiği sitrat sayesinde idrarda kalsiyum kristallerinin oluşumunu engellemesiyle açıklanabilir. Ancak, bu etkilerin insanlar üzerindeki etkisi hakkında daha fazla veriye ihtiyaç olduğu belirtilmektedir.
Gilaburunun Kullanımı ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
Dr. Ziypak, gilaburunun asidik yapısı nedeniyle mide rahatsızlığı olan kişilerde bazı semptomları tetikleyebileceğini ve şeker eklenmiş ürünlerin diyabet hastaları için risk oluşturabileceğini söyledi. Bu nedenle gilaburunun doktor gözetiminde ve mevcut tedavilerle birlikte kullanılması önerilmektedir.
Gilaburunun Geleceği
Gilaburu, küçük boyutlu distal üreter taşlarında destekleyici olarak kullanılabilecek potansiyele sahip bir bitkidir. Ancak, etkisinin kişiden kişiye değişebileceği ve modern tedavilerin yerini alamayabileceği unutulmamalıdır. Dr. Ziypak, gilaburunun gelecekte yapılacak geniş kapsamlı çalışmalarla daha fazla bilgiye ve etkinliğe sahip olabileceğini belirtmektedir.
